ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ / ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΑ
10.3 Υποστήριξη του Youth Work από Ανώτατους Φορείς
Νομικό Πλαίσιο Πολιτικής
Σε ορισμένα κράτη το Youth Work έχει αναγνωριστεί και θεσμοθετηθεί. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το Youth Work θεωρείται ότι ανήκει στη σφαίρα της μη τυπικής και άτυπης μάθησης μέσω των δραστηριοτήτων που θα ακολουθηθούν στα πλαίσια κάλυψης των αναγκών ομάδων και οργανώσεων νέων. Το Youth Work διαπνέεται από μια σειρά αξιών και μεθόδων σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι οποίες συνίστανται κυρίως στην εθελοντική απασχόληση των νέων και στο να ακούγεται η φωνή τους από διαφορετικά πολιτισμικά και κοινωνικά περιβάλλοντα.
Στο πρόσφατο Στρατηγικό Σχέδιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας 2022-2024, αναφέρεται ότι η πολιτική στον τομέα της νεολαίας αφορά σε μέτρα και πολιτικές που θα διευκολύνουν τους νέους από τον κόσμο της εκπαίδευσης στον κόσμο της εργασίας. Επισημαίνεται ότι η στρατηγική Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας διατρέχεται από τις βασικές αρχές της στρατηγικής για τον τομέα πολιτικής για τη νεολαία. Μία βασική αρχή είναι «η αναγνώριση του έργου όσων εργάζονται με/για τους νέους» (Youth Work, Youth Workers).
Στον πυλώνα της νεολαίας οι στρατηγικοί στόχοι της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας αφορούν και στη θεσμική αναγνώριση και στήριξη των οργανώσεων των νέων και όλων όσων εργάζονται με/για τους νέους (Youth Workers).
Το Erasmus+ μέσα από τις δραστηριότητές του συνδέεται άμεσα με το youth work και τους youth workers. Η βασική δράση 1 του Erasmus+, Μαθησιακή Κινητικότητα Ατόμων, περιλαμβάνει σχέδια κινητικότητας youth workers με στόχο να συμβάλλει στην επαγγελματική ανάπτυξη των ανθρώπων που εργάζονται στον τομέα της νεολαίας. Ταυτόχρονα τους υποστηρίζει να δημιουργήσουν κοινότητα, να υιοθετήσουν καλές πρακτικές και να βελτιώσουν την ποιότητα των σχεδίων για τους νέους.
Επίσης σύμφωνα με τις εθνικές προτεραιότητες 2023 του προγράμματος Erasmus+, για τον τομέα νεολαία & αθλητισμός και ευρωπαϊκό σώμα αλληλεγγύης, τα δύο προγράμματα για το έτος 2023 έχουν ως προτεραιότητα μεταξύ άλλων τη θεσμική αναγνώριση του Youth Work και του Νεανικού Εθελοντισμού στην Ελλάδα, καθώς αποτελούν μεταξύ άλλων, αναπόσπαστο κομμάτι του ακτιβισμού της νεολαίας και την προώθηση της μάθησης, της πολιτιστικής και φυσικής κινητικότητας των νέων.
Χρηματοδότηση
Μια σημαντική καινοτομία της βασικής δράσης 1 του Erasmus+ είναι η χρηματοδότηση των φορέων με διαπίστευση Erasmus+.
Το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης (“European Solidarity Corps”–“ESC”) είναι ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο δημιουργεί ευκαιρίες για όσους νέους επιθυμούν να κάνουν εθελοντισμό και να υλοποιήσουν τα δικά τους σχέδια αλληλεγγύης που θα ωφελήσουν κοινότητες σε όλη την Ευρώπη. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο να ενισχύσει τη συμμετοχή των νέων και των οργανώσεων σε προσβάσιμες και υψηλής ποιότητας δραστηριότητες αλληλεγγύης, ως μέσο ενίσχυσης της συνοχής, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, της ευρωπαϊκής ταυτότητας και της ενεργού συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πέραν αυτής, αντιμετωπίζοντας κοινωνικές και ανθρωπιστικές προκλήσεις επί τόπου, με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, της κοινωνικής ένταξης και των ίσων ευκαιριών.
Το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης δίνει τη δυνατότητα πραγματοποίησης δραστηριοτήτων όπως σχεδίων αλληλεγγύης και σχεδίων εθελοντισμού. Πιο συγκεκριμένα, τα σχέδια αλληλεγγύης είναι δραστηριότητες με διάρκεια από 2 έως 12 μήνες. Οργανώνονται, υλοποιούνται και προωθούνται σε εθνικό επίπεδο από τους ίδιους τους νέους. Υλοποιούν ομάδες τουλάχιστον 5 νέων από 18 έως 30 ετών, όπου μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες αντιμετωπίζουν βασικές προκλήσεις της τοπικής τους κοινότητας. Η συμμετοχή σε ένα σχέδιο αλληλεγγύης είναι μια σημαντική μη τυπική μαθησιακή εμπειρία μέσω της οποίας οι νέοι μπορούν να ενισχύσουν την προσωπική, εκπαιδευτική και κοινωνική τους ανάπτυξη. Και τα σχέδια εθελοντισμού τα οποία δίνουν τη δυνατότητα σε νέους από 18 έως 30 ετών να συμμετέχουν σε δραστηριότητες εθελοντισμού και να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων σε τομείς όπως η ένταξη και η πολυμορφία, η βιωσιμότητα και η προστασία του περιβάλλοντος. Ο εθελοντισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί σε χώρα διαφορετική από τη χώρα διαμονής του συμμετέχοντος ή στη χώρα διαμονής του. Οι νέοι μπορούν να προσφέρουν εθελοντική εργασία ατομικά ή ομαδικά, ενώ οι δραστηριότητες μπορούν να διαρκέσουν έως και 12 μήνες. Για τη συμμετοχή ενός φορέα στα σχέδια εθελοντισμού προϋπόθεση αποτελεί η απόκτηση του Quality Label. Είναι μια διαδικασία η οποία πιστοποιεί ότι ένας φορέας είναι ικανός να υλοποιήσει δραστηριότητες εθελοντισμού υψηλής ποιότητας σύμφωνα με τις αρχές, τους στόχους και τα πρότυπα ποιότητας του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης, όπως ορίζονται στον επίσημο οδηγό του προγράμματος. Αιτήσεις για Quality Label μπορούν να υποβληθούν οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του προγράμματος.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί η συμβολή του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης, με την υλοποίηση της νέας φάσης των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης, στα οποία πραγματοποιούνται δράσεις μη τυπικής εκπαίδευσης και απευθύνονται σε ενήλικες ανεξάρτητα από φύλο, χώρα καταγωγής, θρησκεία, με μόνη προϋπόθεση το ενδιαφέρον τους για γνώση και ενεργό συμμετοχή.
Συνεργασία
Το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ οργανισμών και ιδρυμάτων που αφορούν στο Youth Work μπορεί να υλοποιηθεί από τη βασική δράση 2 του Erasmus+ το οποίο προβλέπει συμπράξεις συνεργασίας και συμπράξεις μικρής κλίμακας.
Το youthwork.gr είναι πρωτοβουλία του Πανελληνίου Σωματείου Συμβούλων Νέων που αποτελείται από εργαζόμενους, απασχολούμενους και εθελοντές στον τομέα της νεολαίας στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2017 και λειτουργεί επίσημα ως μη κερδοσκοπικό σωματείο. Συμμετέχει, κατά περίπτωση, στην Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Συμβουλευτική για Νέους (Sub-Group on Youth Work), η οποία υποστηρίζει τη λειτουργία της ευρύτερης ομάδας εμπειρογνωμόνων για τις πολιτικές για τη νεολαία (Expert Group in the Youth Policy Field).
Σκοπός του σωματείου είναι:
- Δημιουργία πλαισίου αναγνώρισης και πιστοποίησης του επαγγέλματος
- Αναγνώριση της κοινωνικής συμβολής του επαγγέλματος του Συμβούλου Νέων και της εργασίας με νέους
- Συμβολή στη χάραξη και την υλοποίηση εθνικής στρατηγικής για τη νεολαία
- Η προώθηση και αναγνώριση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης στον τομέα της νεολαίας
- Προαγωγή της εργασίας με νέους στην κοινωνία
- Επιστημονική τεκμηρίωση της εργασίας με νέους
- Συνεργασία με φορείς που αναγνωρίζουν και υποστηρίζουν τους σκοπούς του σωματείου
- Ένταξη σε ενώσεις / ομοσπονδίες ανάλογου ενδιαφέροντος της ημεδαπής και της αλλοδαπής
- Δημιουργία παρατηρητηρίου έρευνας και αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της εργασίας του Συμβούλου Νέων
Επίσης το Πανελλήνιο Σωματείο Συμβούλων Νέων αποτελεί το φορέα εκπροσώπησης και επικοινωνίας (National Contact) για τη “Διαδικασία της Βόννης” – “Bonn Process”, το οποίο είναι μια κοινή προσπάθεια ώστε να υλοποιηθεί η «Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την εργασία με/για την νεολαία». Η Διαδικασία της Βόννης λαμβάνει χώρα σε όλα τα επίπεδα – τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό. Το εθνικό επίπεδο διαδραματίζει βασικό ρόλο ώστε να καταστεί δυνατή και επιτυχημένη η Διαδικασία της Βόννης και η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Ατζέντας προς όφελος των νέων.
Σχετικά με την κινητικότητα των νέων, το πρόγραμμα Erasmus+ για το διάστημα 2021-2027, με προϋπολογισμό της τάξης των 28 δις ευρώ, αφορά στους τομείς της Εκπαίδευσης, της Κατάρτισης, της Νεολαίας και του Αθλητισμού. Το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) ορίζεται με Υπουργική Απόφαση ως Εθνικός Οργανισμός / Εθνική Μονάδα Συντονισμού του προγράμματος Erasmus+ για τους τομείς Νεολαίας και Αθλητισμού.