ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ / ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
8.5 Ανάπτυξη πολιτιστικών και δημιουργικών ικανοτήτων
Απόκτηση πολιτιστικών και δημιουργικών ικανοτήτων μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης
Στο πλαίσιο της τυπικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση λειτουργούν Καλλιτεχνικά Σχολεία. Τα Καλλιτεχνικά Σχολεία ιδρύθηκαν με το ν. 3194/2003 και περιλαμβάνουν σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 107922/Γ7/3-10-2003, τις κατευθύνσεις:
- Εικαστικών Τεχνών
- Θεάτρου-Κινηματογράφου και
- Χορού.
Σκοπός της ίδρυσης των Καλλιτεχνικών Σχολείων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης είναι η προετοιμασία, η ενθάρρυνση και στήριξη του ενδιαφέροντος των μαθητών για τις Τέχνες, η καλλιέργεια και η εκπαίδευση δεξιοτήτων και κλίσεων που διαθέτουν και η προετοιμασία των νέων που επιθυμούν να ακολουθήσουν την επαγγελματική κατεύθυνση του θεάτρου – Κινηματογράφου, του Χορού, και των Εικαστικών. Το αναλυτικό πρόγραμμα των Καλλιτεχνικών Σχολείων ενδεικτικά περιλαμβάνει:
- Κατεύθυνση Εικαστικών Τεχνών
- Εργαστήριο Εικαστικών
- Χορός
- Θέατρο
- Μουσική
- Δημιουργική Γραφή
- Κατεύθυνση Θεάτρου – Κινηματογράφου
- Θεατρικό Εργαστήρι
- Κινηματογράφος
- Εικαστικά
- Μουσική
- Δημιουργική Γραφή
- Κατεύθυνση Χορού
- Χορός
- Μουσική
- Θέατρο
- Εικαστικά
Το διδακτικό προσωπικό διακρίνεται σε εκπαιδευτικούς που έχουν σχέση με τις τέχνες και σε καλλιτέχνες ή απόλυτα εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς στις κατευθύνσεις που περιλαμβάνονται στα προγράμματα σπουδών.
Στο πλαίσιο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης λειτουργούν Πανεπιστημιακές Σχολές και Τμήματα που παρέχουν εξειδικευμένες σπουδές σε νέους και οδηγούν σε απόκτηση πτυχίου καλλιτεχνικών ειδικοτήτων. Σε αντιστοιχία με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων, αναπτύσσονται προγράμματα καλλιτεχνικών σπουδών στα επίπεδα 6, 7 και 8. Συγκεκριμένα, λειτουργούν οι ακόλουθες Πανεπιστημιακές Σχολές και Τμήματα:
- Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, η οποία αποτελείται από τα:
- Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, η οποία αποτελείται από τα:
- Σχολή Καλών Τεχνών, του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, η οποία αποτελείται από τα:
- Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας, του Ιόνιου Πανεπιστημίου
- Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου, της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
- Σχολή Καλών Τεχνών, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, η οποία αποτελείται από τα:
- Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου
- Κρατική Σχολή Ορχηστρικής Τέχνης
Ταυτόχρονα, στο σύστημα της τυπικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, λειτουργούν δημόσια και ιδιωτικά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης για ειδικότητες στις Εφαρμοσμένες Τέχνες και Καλλιτεχνικές Σπουδές όπως, η φωτογραφία, η γραφιστική, η εσωτερική διακόσμηση, η μουσική τεχνολογία, η εικονοληψία, κ.α.
Σε ότι αφορά το σύστημα μη τυπικής εκπαίδευσης οι δημιουργικές δεξιότητες των νέων υποστηρίζονται μέσω της παροχής ευκαιριών που προσφέρουν τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης.
Η Δραματική Σχολή, του Εθνικού Θεάτρου, διαρθρώνεται στα εξής τμήματα:
Η Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος λειτουργεί από το 1973. Σκοπός της Σχολής είναι η παροχή ανώτερης εκπαίδευσης στη δραματική τέχνη και η άρτια μόρφωση καλλιτεχνών και λειτουργών της Ελληνικής Σκηνής. Η Σχολή είναι κρατική και ανήκει στην ανώτερη βαθμίδα εκπαίδευσης (τριτοβάθμια) βάσει του Π.Δ. 336/14/6/89. Η φοίτηση είναι δωρεάν και διαρκεί τρία χρόνια.
Σε ότι αφορά τις παραστατικές τέχνες, το Ωδείο Αθηνών προσφέρει υψηλού επιπέδου σπουδές όσον αφορά στη μουσική και θεατρική εκπαίδευση. Ενδεικτικά, λειτουργούν τμήματα Jazz, Ηλεκτρονικής μουσικής, Ειδικά Μουσικά Τμήματα, Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης, Εργαστήρι Θεατρικής Αγωγής για μικρά παιδιά, εφήβους και νέους, Ερασιτεχνική Σχολή Χορού για μικρά παιδιά, εφήβους και νέους, κ.α.
Σε ότι αφορά στην υποστήριξη της δημιουργικότητας στους νέους, μέσω χρηματοδότησης από διάφορα ιδρύματα και οργανισμούς:
Το Ίδρυμα Fulbright προσφέρει το Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα Fulbright, το οποίο απευθύνεται σε καλλιτέχνες οι οποίοι θέλουν να γνωρίσουν την πολιτιστική σκηνή των Ηνωμένων Πολιτειών.
Στο πλαίσιο της στήριξης της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ανακοίνωσε μεγάλη δωρεά ύψους €20 εκατομμυρίων, για την υλοποίηση ενός τετραετούς σχεδίου προγραμματισμού και ανάπτυξης, το οποίο ενισχύει την καλλιτεχνική εξωστρέφεια και τη γνωστοποίηση του έργου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο εξωτερικό. Το πρόγραμμα εξωστρέφειας περιλαμβάνει και υποτροφίες σε σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών δίνει τη δυνατότητα χορήγησης υποτροφιών σε Έλληνες πολίτες, πτυχιούχους πανεπιστημίων για την εκπόνηση καλλιτεχνικού έργου στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Εξειδικευμένη εκπαίδευση για επαγγελματίες στους τομείς της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της νεολαίας
Το Ινστιτούτο Παιδαγωγικής Πολιτικής (ΙΕΠ) είναι το αρμόδιο όργανο που επιφορτίζεται το έργο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, μέσω της Μονάδας Συντονισμού, Υποστήριξης, Παρακολούθησης Επιμορφώσεων του Γραφείου Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών.
Η Ένωση Εκπαιδευτικών Εικαστικών Μαθημάτων, της οποίας μέλη είναι καλλιτέχνες εκπαιδευτικοί, απόφοιτοι των Ανώτατων Σχολών Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) Ελλάδας και ισότιμων σχολών του εξωτερικού, οι οποίοι διδάσκουν Τέχνη στην Εκπαίδευση σε Δημόσια και Ιδιωτικά Σχολεία σε όλη την Ελλάδα, διοργανώνει ετησίως επιμορφωτικά σεμινάρια και Συνέδρια στην Αθήνα και στην Περιφέρεια, στα οποία συμμετέχουν καλλιτέχνες εκπαιδευτικοί μέλη της Ένωσης απ’ όλη τη χώρα. Τα Συνέδρια αυτά συνιστούν στο χώρο της εκπαίδευσης μοναδική περίπτωση επιμόρφωσης με διάρκεια, η οποία βασίζεται στην εθελοντική συμμετοχή, την αυτενέργεια και την πρωτοβουλία των εικαστικών καλλιτεχνών. Έχει καθιερωθεί σαν ένας σημαντικός θεσμός που υποστηρίζει την καλλιτεχνική εκπαίδευση και την ανανέωση και εξέλιξη της εικαστικής διδασκαλίας.
Το Σχέδιο Δράσης 2022 του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, περιλαμβάνει ως έργο του Στόχου της Ενίσχυσης της πολιτιστικής και δημιουργικής οικονομίας, την ανάπτυξη δεξιοτήτων των εργαζομένων πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα. Συγκεκριμένα, στοχεύει στην: βελτίωση των δεξιοτήτων των πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών (CCIs) και των επαγγελματιών τους μέσω: Αναβάθμισης επιχειρηματικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων, Αναβάθμισης ψηφιακών δεξιοτήτων, Γνώσεων προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας, Εξεύρεσης οικονομικών πόρων, Μάρκετινγκ, Μη τεχνικών δεξιοτήτων (soft skills), Διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού.
Παροχή ποιοτικής πρόσβασης σε δημιουργικά περιβάλλοντα
Το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, αποτελεί κορυφαίο δημόσιο πολιτιστικό οργανισμό στην Ελλάδα. Είναι ένα από τα παλαιότερα φεστιβάλ της Ευρώπης. Στα 67 χρόνια λειτουργίας του, έχει φιλοξενήσει μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της Μουσικής, του Χορού και του Θεάτρου από την εγχώρια και τη διεθνή σκηνή, σε συνεργασία με τους σημαντικότερους ελληνικούς και διεθνείς καλλιτεχνικούς οργανισμούς, προσελκύοντας πλήθη θεατών από ολόκληρο τον κόσμο. Οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στα:
Στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, παρέχονται πληροφορίες, μέσω του προγράμματος, για πλήθος εκδηλώσεων ανά μήνα και είδος τέχνης.
Το Athens Photo Festival, συμπληρώνει 35 χρόνια παρουσίας στη διεθνή φωτογραφική σκηνή, αποτελώντας το κορυφαίο φεστιβάλ φωτογραφίας της νοτιοανατολικής Ευρώπης και ένα από τα πέντε παλαιότερα στον κόσμο. Στοχεύει να λειτουργεί ως ευκαιρία συσπείρωσης και συνεργασίας πολιτιστικών φορέων και θεσμών από διαφορετικές χώρες, με απώτερο σκοπό τις καλλιτεχνικές συνέργειες και ανταλλαγές. Το Athens Photo Festival υποστηρίζει σε ετήσια βάση έκθεση για Νέους Έλληνες Φωτογράφους. Το συγκεκριμένο φεστιβάλ φιλοξενείται κάθε χρόνο από το Μουσείο Μπενάκη.
Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ως θεσμός επικεντρώνεται στην ανάδειξη του πλούτου, της ποικιλομορφίας και των κοινών πτυχών των πολιτισμών της Ευρώπης, φιλοδοξώντας να ενισχύσει τους δεσμούς και την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών. Στοχεύει, επίσης, στην ανάδειξη και την ανάπτυξη της υλικής και άυλης οικονομίας της πόλης, με τη διαμεσολάβηση και παρέμβαση της Τέχνης, του Πολιτισμού και της Έρευνας. Η 2023 Ελευσίνα διαμορφώνει ένα ολοκληρωμένο καλλιτεχνικό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με γενικό τίτλο «Μυστήρια Μετάβασης», που κινείται σε τέσσερις στρατηγικές κατευθύνσεις: Πολιτισμός, Άνθρωπος, Πόλη και Περιβάλλον. Επιπλέον, αντανακλώντας τα μοναδικά χαρακτηριστικά της πόλης και τις σύγχρονες προκλήσεις, που αντιμετωπίζει τόσο η Ελευσίνα όσο και η Ευρώπη, διαμορφώνονται και οι τρεις κεντρικοί θεματικοί άξονες του προγράμματός της, διακριτοί και διασυνδεδεμένοι: Άνθρωπος/Κοινωνία, Περιβάλλον και Εργασία. Η 2023 Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης επιχειρεί να αποκαλύψει την αθέατη πλευρά της Ελευσίνας σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για την πόλη και τους ανθρώπους της.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας ιδρύθηκε από την Κινηματογραφική Εταιρεία Αθηνών (Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία) με σκοπό να φωτίσει άγνωστες πτυχές του ποιοτικού ανεξάρτητου κινηματογράφου, να αναδείξει τις καλύτερες από τις μεγάλες ταινίες της σεζόν, προτείνοντάς τις στους θεατές, και να γίνει η ιδανική εισαγωγή κάθε κινηματογραφικής σεζόν. Οι ταινίες που προβάλλονται έχουν ένα κοινό που ξεπερνά τους 60.000 θεατές, οι οποίοι θέλουν να ενημερώνονται για όλες τις τάσεις του παγκόσμιου σινεμά.
Επίσης, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, παρέχει επιχορηγήσεις ύψους €1.000.000, για πολιτιστικές δράσεις που αφορούν σε παιδιά και εφήβους. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει θέσει ως προτεραιότητα στους εποπτευόμενους και επιχορηγούμενους φορείς την ενδυνάμωση της δημιουργικότητας και της φαντασίας των παιδιών και των νέων μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, ακόμη και παιχνίδια.